Pandemik vakanın etkisi tüm dünyada devam ederken, Covid-19 Türkiye' de olmak üzere 200’den fazla ülkede etkisini sürdürmeye devam ediyor. İnsandan insana kolayca bulaşan virüs şuana kadar yapılan araştırmalar sonucunda evcil hayvanlarda dahil olmak üzere Türkiye’de herhangi bir hayvanda rastlanmamıştır. Aynı şekilde ülkemizde herhangi bir hayvanın bu enfeksiyona sebep olabileceğine dair bir bulguda bulunmamaktadır.

İnsanlarda olduğu gibi hayvanlar içinde risk faktörü oluşturabilir fakat bu yönde herhangi bir etkiye rastlanmadığından uzmanlar, hayvan sahiplerinin bu virüse karşı gereken önlemleri almalarının şimdilik yeterli olacağı görüşündeler. Günümüzde Covid-19 testi hiçbir ülkede hayvanlar üzerinde yapılmamıştır çünkü risk grubunun ana faktörü insanlardır.

Evcil hayvan besleyen kişilerin ilk zamanlardaki endişeleri, virüsün ne gibi etkiler oluşturacağı bilinmediğinden gayet normaldir. Süreç ilerledikçe alınan tedbirler de artmıştır.

Koronavirüsün hayvanlar üzerindeki etkisi hakkında daha detaylı bilgi almak için Kedi, köpeklerden insanlara koronavirüs geçer mi? isimli yazımızı inceleyebilirsiniz.

Veteriner hekimleri olarak, Covid-19 hastalığınız yoksa evcil hayvanlarınızla normalde olduğu gibi yürüme beslenme ve oyun oynama etkileşimde bulunabilirsiniz, fakat gerekli tedbirleri almayı unutmayınız. 

Covid-19 belirtisi olan kişilerin tıpkı diğer insanlarda olduğu gibi evcil hayvanlar ile teması kısıtlanmalıdır. Her ne kadar evcil hayvanlarda Covid-19 enfeksiyonu görülmediği söylense de, bu salgına yakalanan ve pozitif sonuç olan her kişinin çevresindeki tüm canlılardan uzak durması gerekir.

Covid-19 pandemisi sırasında evcil hayvanlar ile etkileşim nasıl korunmalı?

Covid-19 hastası olmayan kişiler kendilerini evcil hayvanlarından soyutlamak zorunda değildir, ancak hijyenin de elden bırakılmaması gerekir. Evcil hayvanlarınız ile olan etkileşimden önce ve sonra en az 20 sn boyunca ellerinizi sabun ve suyla yıkayın. Evcil hayvanınızın bakımlı olduğunda emin olun. Evcil hayvanınızın yiyecek, su kaplarını, yattıkları alanları ve oyuncaklarını düzenli olarak temizleyin.

Hastalıktan kaçınmanın en iyi yolu Covid-19 ‘a maruz kalmaktan kaçınmaktır.

Covid-19 belirtisi olanlar evcil hayvanlar veya diğer hayvanlarla temastan kaçınmalı mı?

Kanıtlar hayvanların Covid-19 yayabileceğini göstermese de Covid-19 hakkında bilinmeyen birçok şey vardır. Hasta insanların evcil hayvanlara veya diğer hayvanlara dokunmasını tavsiye etmiyoruz. Çünkü bu virüs hakkında daha fazla bilgi edinene kadar Covid-19 belirtisi görülen kişiler nasıl kendilerine diğer insanlarla arasına mesafe koyarak izole ediyor ise aynı şekilde evcil hayvanları içinde bu mesafeyi koymaları gerekiyor. Ellerinizi sık sık yıkamayı ve yüz maskenizi takmayı unutmayınız.

Bu süreçte kimin yakalanıp kimin yakalanmama ihtimalinin bilinmemesinden tüm varsayımları düşünerek hareket etmek önemlidir. Hastalanırsanız evcil hayvanınızın bakımı için seçenekler bulabilirsiniz mesela evdeki diğer kişiler olabilir komşunuza veya bir arkadaşınıza yardım edip edemeyeceklerini sormak olabilir.

Evcil hayvanınız için fazladan bir yiyecek, kedi kumu, köpek maması vb. birkaç malzeme bulundurmak önemlidir, böylece kendinizi evde izole etmeniz veya başka bir yerde evcil hayvanınıza bakmak zorunda kalmanız durumunda malzemeleriniz tükenmemiş olur.

Evcil hayvanlarınızla olan tüm etkileşimden önce ve sonra en az 20 s boyunca ellerinizi sabunla ve suyla yıkamayı ihmal etmemek gerekir.

Hastalık belirtisi olan hayvanlar için ne yapılmalıdır?

Covid-19 hakkında şu anda çok şey bilinmediği için, evcil hayvan sahipleri kliniğe gitmeden ilgili veteriner hekimlerini arayarak hasta bir evcil hayvan ile geleceğini bildirmelidir. Bu hastalık normal bir hastalıkta olabilir direk covid olarak bakılmamalıdır ki hayvanlarda şuana kadar da görülmemiştir. Tedbir amaçlı bu tarz önemler almak hem kendimizi hem de evcil hayvanlarınızı bu süreçten koruyarak en az zarar ile atlatmanızı sağlar. Neler olduğunu tam olarak daha bizler bile anlayamazken evcil hayvanlarınız içinde bu durum günlük rutinglerinde belirli değişimler gösterebilir bazı anlarda normalden daha gergin olabilirler. Bu günlerde evcil hayvanlarınız için ekstra sabırlı olmak gerekir.